Pulpa dental: tecido especial da estrutura do dente

A pulpa é un tecido conxuntivo especial, rico en vasos sanguíneos, situado no interior da coroa e da raíz do dente (cavidade da pulpa). A dentina e a medula forman un todo tanto embrionario como funcional: a unidade (complexo) dentina-medula. O tecido pulpar responde aos estímulos e asume a función vital da dentina, así como de todo o dente. A vitalidade do complexo dentina-polpa, tanto san como despois da lesión, depende da actividade das células pulpares e das vías de sinalización que regulan a expresión celular.

contido

• 1. Formación da pulpa dos dentes
• 2. Anatomía e forma da cavidade pulpar, pulpa do dente
• 3. Estrutura histolóxica da pulpa dental
• 4. Características funcionais da medula

1. Formación da pulpa dos dentes

A polpa é de orixe extramesénquimatosa, desenvolvéndose a partir da papila similar á dentina.

1.1. Principais etapas do desenvolvemento dos dentes

• Núm.
• Pico.
• Bell.
• Crea coroas.

Os primeiros signos do desenvolvemento dos dentes coñécense xa na sexta semana de embarazo. O epitelio oral comeza a multiplicarse e invadir as células ectodérmicas que producen a lámina dental. A folla do dente é a fonte do brote dental.

A fase de xema avanza ata a fase apical cando o epitelio forma o órgano do esmalte. Cando o órgano do esmalte chega á fase tardía de campá e comeza a formar tecido duro, a papila dental comeza a tomar a súa forma estrutural típica. As células ectodérmicas condénsanse aínda máis e convértense na papila dental. O epitelio do esmalte, xunto coa papila dental e o quiste, forman o xerme dental.

1.2. A papila é a fonte da pulpa do dente

As células da periferia da papila dental sofren división e diferenciación celular para converterse en odontoblastos. A masa das células da papila dental é principalmente células mesenquimales indiferenciadas, forma estrellada, alta densidade. Ao final da fase de campá, as ramas alveolares desenvólvense na papila dental, dividíndose en pequenas arterias. O sistema capilar fórmase entón na periferia da papila dental.

Durante a dentinoxénese, o xerme do dente en forma de campá crece, alcanzando o tamaño e a forma da futura coroa. Mentres tanto, as papilas dos dentes tamén crecen pola proliferación celular. Despois diso, o volume das papilas diminuíu gradualmente debido ao engrosamento da capa de dentina. Durante a formación da raíz, o tecido da papila tamén prolifera ao longo da raíz. Ao mesmo tempo, redúcese debido ao engrosamento da masa dentinaria.

A pulpa é en realidade unha papila dental adulta. Ver máis artigos:  Como se estrutura o conxunto de dentes e que función xoga?

2. Anatomía e forma da cavidade pulpar, pulpa do dente

A cavidade formada pola dentina que contén o tecido pulpar chámase "cavidade medular". Pódese dividir en:

• cámara pulpar

É a cavidade que contén a pulpa na coroa do dente, de forma similar á forma da coroa. Situada na cámara pulpar está a cámara pulpar . A cámara pulpar ten 4 paredes. A capa de dentina por riba da cámara pulpar, preto da superficie de masticación, crea o teito da cámara pulpar . A dentina entre as raíces que forman o chan da cámara pulpar atópase nos dentes con varias raíces. O teito da cámara pulpar é convexo, con cornos pulpars correspondentes aos segmentos ou lóbulos. O chan da cámara pulpar ten aberturas de canle (a abertura entre a cámara pulpar e a canle).

• Conducto radicular

É a cámara pulpar na raíz dun dente. Situado no canal radicular está o canal radicular. O canal radicular é un pequeno tubo que percorre o medio da raíz do dente. A nivel cervical, a canle está lixeiramente contraída. A canle remata na rexión apical por un ou máis foramen apicais. Nas láminas decalcínicas e cromoxénicas, as canles adoitan presentarse como sistémicas. No que cada raíz pode ter un ou máis canles, moitos canles auxiliares.

O volume da cavidade da pulpa dos dentes permanentes varía coa forma, o tamaño do dente e o número de canles. A medida que aumenta a idade, o volume da cavidade da pulpa encolle. O estreitamento prodúcese máis preto do chan e dos cornos da cámara pulpar, menos na parede lateral. Tamén hai un estreitamento do diámetro da canle radicular e do foramen apical.

Como resultado, os novos dentes entran en erupción, o foramen apical adoita ensancharse. Os dentes existen dende hai tempo no arco e as raíces están completas, o foramen apical adoita ser estreito e en forma de delta. Consulte o artigo:  Enxivas: importantes tecidos brandos que rodean os dentes .

As canles sitúanse ao longo do eixe das raíces. Varían moito en forma, número e camiño. Isto mostra a diversidade dos seos medulares. Cando está transversalmente, a canle pode verse como redonda, aplanada ou elíptica. As raíces redondas ou apicais adoitan ter só un canal radicular. Aínda que hai raíces planas ou elípticas, moitas veces hai varias canles.

3. Estrutura histolóxica da pulpa dental

O tecido medular é un tecido conxuntivo laxo que consiste en:

• Célula.
• Fío e material base.
• Vaso sanguíneo.
• Linfático.
• Nervio.

3.1. Composición celular

• odontoblastos

Ở tủy còn non, các nguyên bào ngà nằm ở vùng ngoại vi của tủy, dọc theo lớp tiền ngà. Vùng thân răng, nguyên bào ngà tạo lớp tế bào trụ giả tầng. Ở vùng chuyển tiếp giữa thân và chân răng chúng vẫn có dạng trụ giả tầng nhưng thay đổi về hình dạng và cách sắp xếp. Khoảng phần ba giữa chân răng chún có dạng khối vuông hoặc chóp. Ở phần ba chóp: nguyên bào ngà trở nên ngắn và dẹt. Ở vùng chóp thì không còn thấy lớp nguyên bào ngà.

• Nguyên bào sợi

Nhiều nhất trong tủy răng. Chúng phân bố đều khắp mô tủy. Vai trò của nguyên bào sợi là sản xuất và luân chuyển các chất gian bào:

+ Glycoprotein:fibronectin.

+ Glycosaminoglycan:chondroitin sulfate.

+ Heparin, dermatan sulfate.

+ Lưới và sợi collagen.

• Các tế bào trung mô chưa biệt hóa

Là các tế bào dự trữ (thay thế). Chúng nằm ở vùng giàu tế bào dưới lớp nguyên bào ngà, áp sát thành ngoài các mạch máu nhỏ và mao mạch. Vai trò của các tế bào trung mô chưa biệt hóa là:

+ Thay thế các nguyên bào ngà chết tạo ngà thứ phát.

+ Trưởng thành thành đại thực bào, có chức năng của nguyên bào sợi, nguyên bào xương.

• Các loại tế bào khác

Mô bào thuộc hệ thống thực bào đơn nhân đến từ tủy xương theo hệ mạch máu. Chúng ăn các thể cặn bã còn sống, có khả năng hoạt hóa thành đại thực bào khi quá trình viêm xảy ra.

Sự hiện diện của các bạch cầu đơn nhân và lympho bào không phải là các đặc điểm riêng của mô tủy. Vì các tế bào này có mặt cả ở các mô liên kết thông thường. Chức năng của chúng là nhận biết và sản xuất các kháng thể. Ngoài ra chúng còn liên quan đến hoạt động thực bào các mảnh vụn tế bào và mô hoại tử.

3.2. Thành phần sợi và chất căn bản

Thành phần sợi là thành phần có nhiều nhất trong mô tủy bao gồm:

• Lưới sợi ưa bạc

Có nhiều ở nhú rang trong giai đoạn tạo ngà, chúng cũng hiện diện ở tủy non. Tất cả các loại sợi ưa bạc ở nhú răng và tủy răng được gọi là sợi Korff (có độ dày khác vs sợi Korff ở ngà vỏ).

• Các tơ, sợi

• Bó sợi collagen

Mô tủy răng trước chứa nhiều collagen hơn so với răng cối nhỏ và răng cối lớn. Ở ống tủy sợi collagen xếp chặt chẽ hơn so với buồng tuỷ. Số lượng sợi collagen ổn định ở tủy thân sau 20 tuổi. Ngược lại ở tủy chân collagen bó bện với nhau do tăng bó sợi dày đặc. Ở phần gần chóp nhất, các sợi collagen sắp xếp dày đặc. Khoảng 30 – 45% sợi collagen của tủy răng chứa collagen tuýp III.

Chất căn bản: Là chất bao bọc các thành phần tế bào và sợi của tủy răng. Chất căn bản chứa nhiều nước, các glycosaminoglycan khác nhau, các glucoprotein, dermantan sulfate và các proteoglycan. Mật độ của các chất căn bản dày đặc khi còn là nhú răng, thấp hơn nhiều khi trở thành tủy răng.

3.3. Mạch máu

• Sự phân bố

Mạch máu chính ra vào tủy qua lỗ chóp, có thể qua ống tủy phụ. Các mạch máu nhỏ tạo sự thông thương giữa tủy răng và màng nha chu. Mạch máu đi vào tủy răng là các động mạch nhỏ, hẹp và các mao mạch có thành mỏng, chạy ngược lên trung tâm tủy chân và phân chia rộng rãi. Các vòng mạch ngoại vi có thể xâm nhập vào lớp nguyên bào ngà (chủ yếu ở tủy thân).

• Cấu trúc

Các vòng mạch tận của mạng mạch máu tủy nằm tương đối song song với trục nguyên bào ngà. Chúng có đường kính 4-8µm và có nhiều lỗ thủng tạo điều kiện để trao đổi phân tử diễn ra. Các tiểu tĩnh mạch và tĩnh mạch theo đám rối dưới nguyên bào ngà đi vào trung tâm tủy. Sau đó đi về phía chóp, dọc theo đường đi lên của các động mạch. Các thông động – tĩnh mạch độc lập với mạng mao mạch ngoại vi dưới nguyên bào ngà, có ở cả tủy thân và tủy chân.

• Điều hòa tuần hoàn máu

Tốc độ dòng máu phụ thuộc vào đường kính của lòng mạch, số lượng nhánh và số lỗ thủng của mạch đó. Trong tủy, dòng máu được kiểm soát thông qua sự điều hòa co mạch của hệ giao cảm. Áp lực máu ở mao mạch có thể tới hơn 150 mmHg.

3.4. Mạch bạch huyết

Có thể phân biệt về mô học và siêu cấu trúc hệ bạch huyết của tủy (phân biệt giữa mao mạch bạch huyết với mao mạch hệ mạch máu). Do các mạch bạch huyết có thành nội mô rất mỏng, có van, không có màng đáy, và không có hồng cầu. Các mao mạch bạch huyết có đầu tận cùng lan vào vùng dưới nguyên bào ngà và chảy dồn vào các ống có thành mỏng và đường kính lớn nhỏ khác nhau. Các ống mạch này chạy xuyên qua tủy, dọc theo các mạch máu đến vùng chóp và thoát ra khỏi tủy qua lỗ chóp và ống tủy bên.

3.5. Thần kinh

As fibras nerviosas entran na médula a través do foramen apical xunto cos vasos sanguíneos e linfáticos .

Distinguir entre fibras nerviosas mielínicas e non mielínicas :

• As fibras nerviosas non amielínicas percorren principalmente o sistema nervioso autónomo. Axudan a controlar o músculo liso vascular e a regular a vasoconstricción
• Fibras nerviosas mielinizadas do nervio óptico: son fibras receptoras aferentes que axudan a transmitir "sensacións de dor".

Os axóns procedentes da medula espiñal están situados en dous ou tres feixes de fibras nerviosas, cada un con preto de 150 axóns (especialmente ata 1300).

Vexa tamén:  os brackets realmente cambian a cara?

3.6. Zonas de tecido da medula

A estrutura do tecido pulpar non é uniforme. Aínda que a maioría dos vasos sanguíneos e nervios da pulpa da raíz son de gran diámetro, estes compoñentes están ramificados e conectados en rede na periferia da pulpa coronal. No tronco e na maior parte da medula das pernas, hai unha estrutura dividida, dende o centro ata o exterior, que inclúe:

• Masa pulpar central.
• Área periférica:

Pódese diferenciar en 3 clases: zona bipolar rica en células, zona escasa sub-odontoblástica ou zona de Weil, capa de odontoblastos.

4. Características funcionais da medula

Químicamente, o tecido da pulpa contén un 75% de auga e un 25% de materia orgánica. A presión normal na pulpa está entre 8 e 15 mmHg, que está regulada por mecanismos vasomotores. Cando a pulpa está inflamada, a presión pode aumentar ata 35 mmHg ou máis. Isto fai que a pulpa, unha estrutura que está case completamente atrapada nunha cámara dura, pode deteriorarse rapidamente e non poder recuperarse. Como referencia: o  flúor e o seu papel na saúde bucodental

O tecido medular ten moitas funcións:

1. A medula é a encargada de nutrir os odontoblastos. Contribúe así indirectamente á formación de dentina primaria e secundaria.

2. A polpa contén unha rede neuronal que proporciona a dentina e rexistra a dor. Todos os estímulos: presión, trauma, calor, frío, produtos químicos... rexístranse como sensacións de "dor".

3. A medula tamén contén un sistema de células de defensa de reserva. Estas células son activadas por procesos inflamatorios, patolóxicos ou necróticos. Este sistema tamén admite a dentinoxénese nos túbulos e a dentina secundaria mediante a actividade dos odontoblastos. Ao mesmo tempo, tamén pode substituír os odontoblastos mortos. Así, pódese crear dentina secundaria tan pronto como a capa de odontoblasto sexa destruída.

Grazas ao denso sistema de vasos sanguíneos que entran e saen por moitas canles, a pulpa ten a capacidade de prolongar a vida, mesmo en condicións extremas (cavidades, infeccións, formación de abscesos). , sempre que o tecido pulpar manteña o seu carácter "xoven" .

O tecido medular "vello" (acumulado pola idade) degrádase gradualmente, perdendo algunha capacidade funcional. Os signos de dexeneración inclúen:

• Estreitando gradualmente a cavidade da pulpa.
• Unha diminución gradual pero constante da densidade de fibroblastos na medula do tronco.
• Aumento dos feixes de fibras de coláxeno na medula das pernas.
• Reducir o número de vasos sanguíneos.
• Formación de cálculos medulares, deposición anormal de cristais de fosfato de calcio...

A pulpa é unha estrutura especialmente importante, que dirixe as actividades vitais do dente. Cando a pulpa está traumatizada, a infección da glándula pineal provoca unha patoloxía pulpar que pode estenderse á rexión periapical.

Doutor Truong My Linh