Hvað er bráð magabólga? Hver eru einkennin og meðferðin?

Bráð magabólga er algengur sjúkdómur um allan heim. Ef það er ómeðhöndlað getur langvarandi bólga þróast yfir í marga aðra hættulega fylgikvilla. Svo, hvað er bráð magabólga? Hver eru orsakir, áhættuþættir og meðferð sjúkdómsins? Allt verður opinberað í eftirfarandi grein eftir MSc Tran Quoc Phong.

efni

• Hvað er bráð magabólga?
• Hvað veldur bráðri magabólgu?
• Hver er í hættu á bráðri magabólgu?
• Einkenni bráðrar magabólgu
• Greining á bráðri magabólgu
• Meðferð við bráðri magabólgu
• Forvarnir gegn bráðri magabólgu

Hvað er bráð magabólga?

Bráð magabólga er hugtak sem vísar til alvarlegra verkja í maga af völdum skyndilegrar bólgu og bólgu í slímhúð magans. Ólíkt meltingarvegi, sem hefur áhrif á bæði maga og þörmum, veldur hún kviðverkjum, ógleði og uppköstum og niðurgangi. Bráð magabólga hefur aðeins áhrif á þetta líffæri á staðnum, sem veldur kviðverkjum og ógleði og uppköstum. Þrátt fyrir að sársaukinn sé nokkuð mikill varir hann yfirleitt ekki lengi, kemur aðeins fram í stuttum köstum í einu.

Bráð magabólga fer vaxandi um allan heim

Hvað veldur bráðri magabólgu?

Helsta orsök sjúkdómsins er skemmd á slímhúð magans. Þaðan hefur magasýra tækifæri til að "ráðast" á lögin fyrir neðan. Helstu þættirnir á bak við þetta vandamál má nefna sem:

• Bólgueyðandi lyf sem ekki eru sterar (NSAID) , barksterar. Þetta er algengasta orsökin.
• Helicobacter pylori sýking.
• Drekktu áfengi mikið og oft.

Að auki eru nokkur sjaldgæfari efni sem geta einnig skaðað maga slímhúð:

• Meiðsli
• Veirusýking
• Mikið stress
• Sjálfsofnæmissjúkdómar, ónæmiskerfið ræðst á slímhúð magans
• Crohns sjúkdómur (algengur í vestrænum löndum)
• Notkun ávanabindandi efna
• Bakflæði galls frá skeifugörn
• Borða ætandi efni eins og eitur
• Skurðaðgerðir fylgikvillar
• CKD
• Að nota öndunarvél eða öndunarvél

Hver er í hættu á bráðri magabólgu?

Fólk með eftirfarandi þætti er í meiri hættu en venjulega á bráðri magabólgu :

• Að taka bólgueyðandi gigtarlyf
• Að taka barkstera
• Drekktu mikið áfengi
• Ganga undir stóra aðgerð
• CKD
• Lifrarbilun
• Öndunarbilun

Einkenni bráðrar magabólgu

Sumir sjúklingar með bráða magabólgu hafa engin einkenni. Á meðan aðrir munu hafa margar birtingarmyndir, allt frá vægum til alvarlegum.

Algeng einkenni eru:

• Lystarleysi, lystarleysi
• Ómelt
• Svartir hægðir
• Ógleði
• Uppköst
• Uppköst blóð sem lítur út eins og notað kaffiálag
• Verkur í efri hluta kviðar
• Seddutilfinning í efri hluta kviðar eftir að hafa borðað

Auk verkja í efri hluta kviðar eru ógleði og uppköst algeng einkenni

Ofangreind einkenni eru ekki dæmigerð, má sjá í mörgum öðrum sjúkdómum. Svo, til að tryggja nákvæma greiningu, leitaðu til læknisins þegar veikindin eru viðvarandi í viku eða lengur. Þegar blóð kastar upp, leitaðu tafarlaust til læknis.

Sumir sjúkdómar hafa svipuð einkenni og bráð magabólga :

• Magasár, hugsanlega með magabólgu með thyeo.
• Crohns sjúkdómur er langvarandi bólgusjúkdómur sem getur haft áhrif á allt meltingarveginn.
• Gallsteinar eða gallblöðrusjúkdómar.
• Matareitrun með miklum kviðverkjum, uppköstum og niðurgangi.

Er bráð magabólga hættuleg?

Langvarandi eða endurtekin bólga í slímhúð magans getur leitt til margvíslegra alvarlegra vandamála, svo sem:

• Magablæðingar
• pyloric þrengsli (magaúttak)
• Væg til alvarleg ofþornun (vegna mikil uppköst, blóðtaps)
• CKD

Greining á bráðri magabólgu

Venjulega mun læknirinn spyrja sjúklinginn sérstakar spurningar til að skilja einkenni sjúkdómsins. Síðan eru prófanir sem hjálpa til við að staðfesta greininguna, svo sem:

• Heill blóðtalning (CBC heil blóðtalning) til að athuga heildarheilsu.
• Blóð-, öndunar- eða munnvatnspróf fyrir H.pylori.
• Blóðpróf í saur (FOBT).
• Magaspeglun til að kanna slímhúð magans í gegnum spegla með lítilli myndavél.
• Vefjasýni úr magavef með því að fjarlægja lítið stykki af magavef og greina það í smásjá.
• Röntgengeislar í kviðarholi hjálpa til við að finna skipulagsfrávik í meltingarfærum.

Meðferð við bráðri magabólgu

Hvernig er bráð magabólga meðhöndluð? Það eru margar meðferðaraðferðir sem þú getur valið eftir alvarleika sjúkdómsins.

Một số trường hợp không cần điều trị, bệnh có thể tự giới hạn. Chế độ ăn ít acid tự nhiên, ít chất béo và ít gia vị giúp bệnh nhân phục hồi nhanh chóng. Sử dụng nước dùng gà hoặc các loại súp khác khi nôn mửa liên tục.

Tuy nhiên, đa số trường hợp cần áp dụng điều trị. Thời gian điều trị và phục hồi phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Ví dụ, nhiễm H.pylori cần một hoặc hai đợt kháng sinh, mỗi đợt kéo dài khoảng 02 tuần.

Điều trị bằng thuốc

Có cả thuốc tự mua và thuốc kê toa cho viêm dạ dày cấp. Thông thường bác sĩ sẽ kết hợp nhiều loại thuốc nhằm tăng hiệu quả điều trị, như:

• Thuốc kháng acid như Pepto-Bismol, TUMS, hoặc sữa Magie giúp trung hòa acid dạ dày. Những thuốc này có thể được chỉ định cho bất kỳ trường hợp viêm dạ dày nào. Liều dùng thường xuyên khoảng 30 phút một lần nếu cần.
• Thuốc đối kháng H2 như famotidine (Pepcid) và cimetidine (Tagamet) làm giảm sản xuất acid dạ dày. Thường uống từ 10 đến 60 phút trước bữa ăn.
• Thuốc ức chế bơm proton như omeprazole (Prilosec) và esomeprazol (Nexium) ức chế sản xuất acid dạ dày. Liều dùng theo khuyến cáo chỉ nên sử dụng 01 lần mỗi 24 giờ và dùng không quá 14 ngày.
• Thuốc kháng sinh chỉ cần thiết nếu bệnh nhân viêm dạ dày do vi khuẩn như H.pylori. Thuốc kháng sinh phổ biến được dùng để điều trị những trường hợp này là amoxicillin, tetracyclin (không dùng cho trẻ em dưới 12 tuổi) và clarithromycin.

Thuốc kháng sinh có thể được sử dụng kết hợp với thuốc ức chế bơm proton, thuốc kháng acid hoặc thuốc kháng H2. Quá trình điều trị thường kéo dài 10 ngày đến 4 tuần.

Bác sĩ cũng có thể khuyến nghị bệnh nhân ngưng dùng NSAIDs hoặc corticosteroid để theo dõi xem triệu chứng có thuyên giảm hay không. Tuy nhiên, không được tự ý ngừng dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Các phương pháp điều trị tại nhà

Thay đổi lối sống có thể làm giảm triệu chứng viêm dạ dày cấp. Những thay đổi hữu ích bao gồm:

• Tránh hoặc hạn chế uống rượu
• Tránh thức ăn cay, đồ chiên và chua
• Ăn nhiều bữa nhỏ
• Tránh căng thẳng
• Tránh dùng các loại thuốc gây kích ứng niêm mạc dạ dày như NSAIDs và aspirin

Dùng thảo mộc để điều trị

Theo nghiên cứu ban đầu được công bố trên tạp chí The Original Internist (Hoa Kỳ), một số loại thảo mộc có thể giúp cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa. Chúng cũng có thể hỗ trợ tiêu diệt H.pylori. Những loại này bao gồm:

• Cây du trơn
• Cây Một dược
• Berberine (chiết xuất từ cây Hoàng đằng)
• Cam thảo
• Cây Chàm nhuộm hoang dã
• Đinh hương
• Nho oregon

Nhiều loại thảo mộc đã được chứng minh có hiệu quả trong điều trị viêm dạ dày cấp

Hãy trò chuyện và hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ phương thuốc thảo mộc nào. Một số thảo mộc có thể tương tác không tốt với các loại thuốc khác gây nên nhiều tác dụng phụ.

Tiên lượng điều trị bệnh nhân viêm dạ dày cấp

Triển vọng điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản gây bệnh. Ví dụ, nhiễm H.pylori thường mất 02 đến 04 tuần để điều trị khỏi. Nhiễm virus điều trị thường kéo dài 01 đến 02 tuần.

Tuy nhiên, đôi khi điều trị không thành công, bệnh có thể chuyển thành viêm dạ dày mạn tính. Viêm dạ dày mạn tính làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày.

Phòng ngừa bệnh viêm dạ dày cấp

Để phòng ngừa viêm dạ dày cấp và các biến chứng nguy hiểm có thể áp dụng các phương pháp sau:

• Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước trước mỗi bữa ăn. Thói quen này có thể làm giảm nguy cơ nhiễm H.pylori.
• Nấu chín kỹ thức ăn giúp làm giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Tránh uống rượu hoặc hạn chế uống rượu.
• Tránh NSAID hoặc không sử dụng thường xuyên. Không sử dụng NSAID khi bụng đói.

Dù tỷ lệ viêm dạ dày mạn đã giảm nhưng viêm dạ dày cấp vẫn đang có xu hướng tăng trên toàn thế giới. Ngoài tuân thủ những phương pháp điều trị nêu trên, cần thay đổi một chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh hơn. Điều đó không những thúc đẩy nhanh hiệu quả điều trị mà còn phòng ngừa biến chứng và những đợt tái phát bệnh.