Maga- og vélindabakflæði: Það sem þú ættir að vita

Maga- og vélindabakflæðissjúkdómur (GERD) er algengur meltingarfærasjúkdómur. Flestir sjúklingar koma aðeins á heilsugæslustöðina þegar þeir hafa þraukað eða tekið sjálfir í langan tíma. GERD er ekki auðvelt að meðhöndla og hefur mikla endurkomutíðni. Hins vegar, ef réttri meðferðaráætlun er fylgt með breytingum á lífsstíl og matarvenjum, er hægt að stjórna sjúkdómnum. Við skulum læra um þennan GERD sjúkdóm í gegnum eftirfarandi grein eftir MSc Tran Quoc Phong. 

efni

• Hvað er bakflæðisvélindabólga?
• Ástæða
• Aðrir áhættuþættir
• Einkenni
• Einkenni
• Hvernig á að meðhöndla bakflæðisvélindabólgu?
• Heimilisúrræði

Hvað er bakflæðisvélindabólga?

Maga- og vélindabakflæðissjúkdómur (GERD) hefur enskt nafn. Það gerist venjulega þegar magasafi kemur oft aftur upp í vélinda. Þetta bakflæði ertir slímhúð vélinda.

Fólk með GERD hefur venjulega einkenni bakflæðis að minnsta kosti tvisvar í viku. Flestir þeirra geta þolað einkennin með því að taka sjálf lyf.

Hins vegar geta sum tilvik GERD þurft sterkari lyfseðilsskyld lyf eða skurðaðgerð til að létta einkenni.

Einnig er hægt að skilgreina bakflæði vélindabólgu sem:

• Aukinn vökvi er frá maga til vélinda
• Þessi uppköst hafa í för með sér: óþægileg einkenni og/eða fylgikvilla (td þrenging í vélinda, Barretts vélinda )

Ástæða

Venjulega er bakflæði vélindabólga af völdum súrs bakflæðis sem á sér stað reglulega.

Við kyngingu slakar á hringlaga vöðvaband um botn vélinda (neðri vélinda hringvöðva) til að þrýsta mat inn í magann. Þá lokast hringvöðvinn.

Ef þessi hringvöðva í neðri vélinda er óeðlilega slakaður eða veikist, getur magasafi aftur komið upp í vélinda. Sýran í þessum magasafa ertir slímhúð vélinda og veldur oft bólgu.

Opnun vélinda hringvöðva veldur súru bakflæði inn í vélinda

Aðrir áhættuþættir

Nýlegar rannsóknir hafa sýnt að GERD hjá ungbörnum og börnum er mun algengari. Það getur valdið endurteknum uppköstum. Eða það getur líka valdið hósta og öðrum öndunarerfiðleikum. Sumar aðrar rannsóknir benda til þess að kviðslit gæti veikt neðri vélinda hringvöðva. Þetta eykur hættuna á bakflæðissjúkdómi í meltingarvegi .

Vélindakviðslit á sér stað þegar efri hluti magans færist upp í brjóstkassann í gegnum þindaropið. Nýlegar rannsóknir sýna að opið í þindinni hjálpar til við að styðja við neðri hluta vélinda. Kviðslit getur gert magainnihaldi auðveldara að bakka upp í vélinda.

Sumir þættir og aðstæður sem auka hættuna á GERD eru:

• Of þung eða of feit .
• Óléttar konur.
• Hæg magatæming (gastroparesis).
• Bandvefssjúkdómar: iktsýki, hersli eða rauðir úlfar.

Þættir sem versna einkenni bakflæðissjúkdóms í meltingarvegi , þar á meðal:

• Reykur.
• Ákveðinn matur og drykkur eins og: súkkulaði og feitur eða steiktur matur, kaffi og áfengi.
• Borðaðu of mikið áður en þú ferð að sofa.
• Ákveðin lyf, eins og aspirín.

Einkenni

Algengasta einkenni bakflæðis vélindabólgu er brjóstsviði (súr meltingartruflanir).

Þú finnur oft fyrir brjóstverki sem byrjar á bak við brjóstbeinið og færist upp í hálsinn. Sumum kann að líða eins og maturinn sé kominn aftur í munninn og skilur eftir sig súrt eða beiskt bragð.

Brennandi tilfinning eða sársauki af völdum brjóstsviða getur varað í 2 klukkustundir. Þetta einkenni er oft verra eftir að hafa borðað. Að leggjast niður eða beygja sig getur einnig leitt til brjóstsviða.

Stundum má rugla sársauka brjóstsviða saman við sársauka hjartasjúkdóma. En raunin er sú að þau eru ólík.

• Líkamleg hreyfing getur gert hjartaáfallsverki verri. Hvíld getur létt á hjartaáfalli.
• Sársauki vegna brjóstsviða er ólíklegri til að fylgja líkamlegri hreyfingu.

Hins vegar er líka mjög erfitt fyrir þig að greina þá. Leitaðu því tafarlaust læknishjálpar ef þú finnur fyrir brjóstverk.

Til viðbótar við sársaukann gætir þú einnig haft önnur einkenni eins og:

• Ógleði.
• Halitosis.
• Andstuttur.
• Erfiðleikar við að kyngja.
• Uppköst.
• Enamel slit.
• Langvarandi hósti.
• Barkabólgu.
• Astmi kemur skyndilega eða versnar.
• Svefnvandamál.

Brjóstsviði og brjóstsviði eru algeng einkenni GERD

Einkenni

Fylgikvillar bakflæðissjúkdóms í meltingarvegi eru venjulega:

Þrengsli í vélinda

Áverka á neðri vélinda af völdum magasafa veldur því að örvefur myndast. Örvefur þrengir holrými vélinda, sem leiðir til kyngingarerfiðleika. Þessi kyngingarerfiðleikar versna ef hann er ómeðhöndlaður.

Þrengsli í vélinda getur líka stundum verið fyrsta einkenni GERD.

Læknirinn gæti þurft að gera vélindaspeglun og vefjasýni til að útiloka þrengingar í vélinda sem valda þrengingu vélinda.

Vélindasár

Sýra í magasafa getur slitið niður vélindavef og valdið sárum. Vélindasár geta blætt inni í vélinda, sem veldur sársauka og kyngingarerfiðleikum.

Vélindasár eru algengar skemmdir í alvarlegri vélindabólgu.

Vélindasár geta valdið langvarandi blóðleysi.

Barretts vélinda

Verkunarháttur þessa fyrirbæris er sá að venjulegt flöguþekjuvef í vélinda breytist í einfalt súlulaga þekjuvef með slímkirtlum. Þetta er viðbrögð slímhúðarinnar í vélinda við langvarandi útsetningu fyrir magasýru.

Klínískt eru sjúklingar venjulega einkennalausir. Sjúkdómurinn uppgötvast oft fyrir tilviljun við vélindastjarnaskeifugarnarspeglun.

Fylgikvillar Barretts vélinda valda auðveldlega dysplasia í vélinda slímhúð. Dysplasia eykur hættuna á krabbameini í vélinda.

Sjá einnig: Er krabbamein í vélinda læknanlegt?

Barretts vélinda er hættulegur fylgikvilli sem getur leitt til krabbameins

Hvernig á að meðhöndla bakflæðisvélindabólgu?

Læknirinn gæti ráðlagt þér að prófa lífsstílsbreytingar og lausasölulyf. Ef enginn bati er innan nokkurra vikna getur verið að lyfseðilsskyld lyf eða skurðaðgerð sé ætluð.

Lyf sem ekki eru lyfseðilsskyld

Các loại thuốc không kê đơn điều trị viêm dạ dày trào ngược là:

• Thuốc kháng axit – trung hòa axit trong dạ dày (antacid). Tuy nhiên, việc lạm dụng antacid có thể gây ra các phản ứng phụ như tiêu chảy, bệnh lý thận…
• Thuốc chẹn thụ thể H2 – giảm sản xuất axit dạ dày. Thuốc chẹn thụ thể H2 không tác dụng nhanh như antacid. Tuy nhiên chúng giúp giảm đau lâu hơn và làm giảm sản xuất axit trong vòng 12 giờ.
• Thuốc thuốc ức chế bơm proton – ngăn chặn sản xuất axit và làm lành tổn thương thực quản.

Thuốc kê đơn

Các phương pháp điều trị GERD theo đơn thuốc bao gồm:

• Thuốc chẹn thụ thể H2 mạnh cần kê đơn. Những loại thuốc này thường được dung nạp tốt nhưng sử dụng lâu dài có thể làm tăng nhẹ nguy cơ thiếu hụt vitamin B12 và gãy xương.
• Thuốc ức chế bơm proton mạnh cần kê đơn. Những loại thuốc này có thể gây tiêu chảy, đau đầu, buồn nôn và thiếu hụt vitamin B-12.
• Thuốc để tăng cường cơ vòng thực quản dưới. Ví dụ như Baclofen có thể làm dịu GERD bằng cách giảm tần suất giãn cơ thắt thực quản dưới. Các tác dụng phụ có thể bao gồm mệt mỏi, nôn, buồn nôn.

Thuốc ức chế bơm proton

Phẫu thuật và các thủ thuật khác

Viêm dạ dày trào ngược thực quản thường có thể được kiểm soát bằng thuốc. Tuy nhiên nếu thuốc không có tác dụng hoặc bệnh nhân không muốn sử dụng thuốc lâu dài, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật hoặc các thủ thuật khác như:

• Phẫu thuật củng cố cơ vòng thực quản dưới (Fundoplication).
• Hệ thống LINX (LINX device) là một vòng các hạt từ tính nhỏ được quấn quanh cơ vòng thực quản dưới để giữ cho cơ vòng thực quản yếu luôn được đóng kín. Thiết bị này sẽ được cấy vào thực quản qua nội soi.

Các biện pháp khắc phục tại nhà

Một số thay đổi lối sống mà bác sĩ khuyên bệnh nhân nên thực hiện để giảm bớt triệu chứng của viêm dạ dày trào ngược thực quản:

• Hạn chế thực phẩm và đồ uống gây kích thích: sô cô la, bạc hà, thực phẩm béo, caffeine và đồ uống có cồn.
• Chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ. Ăn nhiều bữa nhỏ hơn cũng có thể giúp kiểm soát các triệu chứng. Nhưng nên ăn trước 2 đến 3 giờ trước khi đi ngủ để axit trong dạ dày giảm xuống.
• Ăn chậm, nhai kỹ.
• Ngừng hút thuốc: Hút thuốc lá làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới. Ngừng hút thuốc là yếu tố quan trọng để giảm các triệu chứng GERD.
• Ngủ cao đầu: làm giảm sự trào ngược của các chất trong dạ dày vào thực quản.
• Giữ cân nặng hợp lý. Thừa cân thường làm trầm trọng thêm các triệu chứng GERD.
• Châm cứu. Nghiên cứu cho thấy điều trị bằng châm cứu ngăn trào ngược ở nhóm thử nghiệm tốt hơn sử dụng thuốc ức chế bơm proton.

Trên đây là bài viết của SignsSymptomsList về bệnh viêm dạ dày trào ngược thực quản. Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã hiểu rõ hơn về bệnh GERD cũng như biết được một số triệu chứng của bệnh để phát hiện bệnh sớm. Khi có bất cứ dấu hiệu nghi ngờ bệnh, bạn nên đi khám để được tư vấn.